Szlak Jabłonica - Liwocz - Czermna

Zielony szlak na Liwocz jest szlakiem dość "starym", bowiem jego początki sięgają roku 1954, kiedy to znakarze z Oddziału PTTK Tarnów postarali się o jego wyznakowanie w terenie. Ale wtedy jego przebieg był zgoła odmienny od obecnego. Szlak zaczynał się bowiem aż w Jaśle, na dworcu PKP, skąd przez jasielski park (widoczne jeszcze znaki na dwóch drzewach) wyprowadzał drogą w kierunku Jareniówki, później przez Trzcinicę, Opacie i Lipnicę Górną prowadził do Jabłonicy (między Lipnicą a Jabłonicą także widoczne są ślady po nim) i dopiero stąd wyprowadzał nas na Liwocz. W 1994 roku odcinek z Jasła do Jabłonicy został skasowany, więc szlak wówczas zaczynał się w Jabłonicy przy przystanku PKS w okolicach szkoły. W 2009 roku nastąpiła kolejna zmiana, początek szlaku w Jabłonicy przeniesiono w miejsce, gdzie odbija on już z drogi głównej prowadzącej przez wieś na Liwocz, natomiast z drugiej strony został on przedłużony z Liwocza do Czermnej, gdzie obecnie kończy się przy zabytkowym kościele w tejże miejscowości. Dodać można, że szlakiem tym zajmują się 2 Oddziały PTTK, odcinek z Jabłonicy na Liwocz jest w gestii PTTK Jasło, odcinek z Liwocza do Czermnej pod patronatem PTTK Tarnów.

Opis szlaku na terenie Gminy Skołyszyn:

Jak wyżej napisano, szlak zaczyna się w Jabłonicy (powiat jasielski, gm. Skołyszyn) przy drodze głównej prowadzącej przez wieś, na samym jej początku, gdzie do niedawna na słupie zawieszony był drogowskaz szlaku (obecnie słup zdemontowano, wraz z drogowskazem). Stąd zmierza w boczną drogę lekko w górę w kierunku Liwocza, początkowo asfaltową drogą. Po ok. 390 metrach mija krzyżówkę na której prowadzi prosto mijając po prawej dom. Stąd już nieco ostrzej w górę, mija kolejny dom i już po płaskim terenie dochodzi do rozwidlenia dróg. Wyraźna droga skręca w lewo i szlak prowadzi właśnie nią, by po 120 metrach tym razem skręcić z niej lekkim ukosem w prawo. Tu znajduje się węzeł szlaków konnych (nr 108). Po skręcie, szlak prowadzi najpierw płasko leśną drogą, a następnie obniża się przechodząc przez wąwóz. Po minięciu wąwozu dochodzi do małej polanki, na której znajdują się rozwidlenia dróg. Szlak wybiera drogę na wprost z lekkim skrętem na prawo i po kolejnych 300 metrach, na zakręcie tej drogi, opuszcza ją skręcając w lewo.

Po skręcie w lewo szlak pnie się w górę waską dróżką leśną i dochodzi do drogi biegnącej prostopadle do niej, skręca tu w lewo i zaraz po 10 metrach opuszcza ją skręcając w prawo. Idąc w przeciwną stronę trzeba uważać by nie przeoczyć wejścia z wygodnej i wyraźnej drogi na szlak w kierunku Jabłonicy. Natomiast szlak po skręcie w prawo pnie się w górę wąską leśną drogą, wychodzi na kulminację i obniża się, a następnie prowadzi płasko, dochodząc do kolejnej krzyżówki leśnych dróg. Prowadzi tu na wprost i po ok. 300 metrach od niej zaczyna się ponownie wznosić, najpierw łagodnie, później nieco ostrzej, zataczając łuk wokół góry Gródek i dochodzi na przełączkę pomiędzy nią a Liwoczem. Stąd nadal w górę, później płasko a nawet lekko w dół, by po chwili ponownie się wznosić. W końcu dochodzi do kolejnej krzyżówki dróg, gdzie znajduje się kulminacja tej drogi i tu skręca w lewo pod kątem ostrym. Prowadzi nią ok. 200 metrów i wychodzi przy węźle szlaków tuż pod szczytem Liwocza. Do wieży stojącej na grzbiecie jest stąd ok. 100 metrów. A warto tam podejść, bo z wieży można obejrzeć rozległe widoki na Pogórze Karpackie, Bieszczady, Beskid Niski, Beskid Sądecki, Gorce, Beskid Wyspowy, a przy sprzyjających warunkach atmosferycznych nawet Tatry, czy królową polskich Beskidów - Babią Górę. Więcej na temat Liwocza i jego okolic można przeczytać tutaj.

Natomiast szlak skręca tu w lewo i wraz ze szlakiem żółtym prowadzi w kierunku zachodnim. Najpierw grzbietem ramienia Liwocza, a następnie skręcając w prawo prowadzi ostro w dół dochodząc do leśnej drogi. Tu pod kątem ostrym skręca w lewo i zmierza do przełączki między Liwoczem a Kamińską. W tym miejscu szlaki rozłączają się i zielony skręca w lewo zmierzając w kierunku Czermnej, w ostatnej fazie przed wyjściem z lasu prowadząc przez ciekawy wąwóz. Po wyjściu z lasu na szlaku pojawiają się pierwsze zabudowania wsi Czermna. Znajduje się tu także wiata turystyczna i tablica z zaznaczoną ścieżką turystyczną z Czermnej na Liwocz, a także miejsce na ognisko, ponadto ładny stąd widok. Natomiast szlak zmierza nadal w dół zmieniając często kierunek i dochodzi do drogi biegnącej działem z Jabłonicy do Czermnej. Tu skręca w prawo i po ok. 850 m dochodzi do drogi Czermna - Dębowa, gdzie skręca w lewo. Stąd ponownie zmierza w dół, mija zakręty i prowadzi wprost pod obydwa kościoły, w tym, ten zabytkowy drewniany z XVI w. Tu kończy się jego przebieg, co oznajmia nam zamontowany na słupie drogowskaz szlaku wraz z symbolem jego początku/końca. Nieopodal wejścia w obręb drewnianego kościoła znajduje się tablica z zaznaczeniem przebiegu "Ścieżki turystycznej z miejscowości Czermna na Liwocz", takiej samej jak wcześniej przy wyjściu zielonego szlaku z lasu.

Szlak wykonany z inicjatywy Gminy Jasło z okazji 600-lecia wsi i parafii Trzcinica.

Spacerowy szlak turystyczny Przybówka - Krajowice - Trzcinica - Skołyszyn - Święcany przechodzi przez wyjątkowo atrakcyjne, a dotąd niedoceniane, nieznane szerszemu ogółowi turystów południowe skrawki Pogórza Strzyżowskiego i Ciężkowickiego. Trasa szlaku wiedzie przez gminy Wojaszówka, Jasło, Kołaczyce, Skołyszyn a także obrzeżami gminy Frysztak i miasta Jasła. Obszary te posiadają wyjątkowe walory widokowe, przyrodnicze i unikalne zabytki, rzadko spotykane na terenach Pogórzy i Beskidów. Trasa liczy 55 km długości przechodzi wierzchowiną Garbu Warzyc - ostatniego od południa garbu Pogórza Strzyżowskiego - przecina w poprzek dolinę Wisłoki i wychodzi na najbardziej wysunięte na południowy wschód garby Pogórza Ciężkowickiego, wznoszące się nad Kotliną Jasielską i Obniżeniem Gorlickim, schodząc w Trzcinicy oraz pomiędzy Sławęcinem i Skołyszynem w dolinę Ropy, by znowu wspinać się na wysoczyznę. Pasma Pogórza porozcinane są często głębokimi jarami i dolinkami małych potoków. Maksymalne wzniesienia dochodzą do poziomu 388 m n.p.m. Pogórza te oddzielają od siebie Doliny Wisłoka i Wisłoki, a od Beskidu obniżenie Dołów Jasielsko-Sanockich, gdzie minimalne wysokości siegają 220 m n.p.m.

Opis trasy na terenie Gminy Skołyszyn:

Przygodę rozpoczynamy w Święcanach od przystanku autobusowego przy stawach. Idziemy stąd w kierunku Jasła i po chwili skręcamy pierwszą drogą w prawo w kierunku zabytkowego, drewnianego kościoła. Wspinamy się tu w górę, skąd roztacza się szeroki widok na wieś. Po minięciu przydrożnej kaplicy za cmentarzem parafialnym skręcamy nieco w prawo. Kiedy zejdziemy w dół, skręcamy znów w prawo, aby po chwili wyjść na szosę idącą przez Święcany. Skręcając na zakręcie w lewo, za stojącym tu gospodarstwem dojdziemy po 200 m do cmentarza wojennego z okresu I wojny światowej położonego na skraju lasu. Wychodząc na szosę skręcamy w lewo, aby po 700 m skręcić znowu w prawo przecinając w poprzek dolinę rzeki Olszynki. Tuż za mostem skręcamy w lewo aby idąc doliną po chwili skręcić w prawo między domy i wspinać się aż na wierzchownię pod wieżę triangulacyjną, przed którą skracamy w prawo. Idąc dalej drogą polną przechodzimy obok żelaznego krzyża, nielicznych domów i przy brzegu lasu dochodzimy do drogi utwardzonej oraz przystanku autobusowego, gdzie skręcamy w prawo. Idziemy w kierunku kaplicy leśnej w Przechodach-Święcanach i dalej w kierunku Lisowa. Z trasy szlaku rozciągają się wspaniałe widoki na Pogórza i Beskidy. Po dojściu do szosy ze Skołyszyna do Jabłonicy skręcamy w prawo i asfaltową dróżką idziemy aż do Skołyszyna do szosy Jasło-Biecz, gdzie skręcamy w lewo. Dochodzimy nią do Sławęcina, gdzie na wysokości zabytkowego kościoła skręcamy w lewo, wspinając się znowu na wierzchownię. Po drodze mijamy drewniany, zabytkowy kościół  w Sławęcinie oraz oddalony 150 m od szlaku cmentarz wojenny z I wojny światowej i dochodzimy do skrzyżowania z pomnikiem ku czci zmarłych na cholerę. Tu skręcamy w prawo i wierzchownią idziemy przez Siedliska Sławęcińskie i Bączal Dolny drogą wśród pól i zagajników. Po drodze mijamy położony w lesie po lewej stronie drogi, cmentarz wojenny z I wojny światowej i dochodzimy do Przysiek, gdzie skręcamy w prawo, schodząc w dół drogą asfaltową do Trzcinicy koło dworu.

Źródło: mapa wydana na zlecenie Komitetu Obchodów 600-lecia wsi i parafii Trzcinica z materiałów dostarczonych przez UG w Jaśle, Skołyszynie, Wojaszówce, Kołaczycach

Szlak naftowy

Przez teren Gminy Skołyszyn przebiega Transgraniczny Szlak Naftowy, który łączy ze sobą miejsca związane z narodzinami i historią przemysłu naftowego. W Harklowej, (gdzie  rozpoczyna się on na terenie powiatu jasielskiego a jednocześnie województwa podkarpaciego) znajdują się szyby naftowe, budowle oraz sprzęt wiertniczy.

Główna oś szlaku to : Jasło - Krosno - Sanok - Lesko - Ustrzyki Dolne - Sambor - Borysław - Drohobycz - Lwów.

Źródło: http://www.beskidniski.org.pl/szlaki/naftowy/pl/szlak_main_pl.htm

Podkarpacki Szlak Winnic

Obecnie Podkarpacki Szlak Winnic liczy 40 winnic z terenu Podkarpacia. Na terenie Gminy Skołyszyn znajdują się cztery winnice: najstarszą jest "Winnica Dwie Granice" Państwa Nowińskich położona jest na granicy dwóch wsi: Przysiek i Trzcinicy. Zajmuje powierzchnię 1 hektara. W 2012 roku miały miejsce nowe nasadzenia, na drugiej winnicy nalezącej do Państwa Nowińskich, która znajduje się w Bączalu Górnym (gmina Skołyszyn). Jest to winnica o powierzchni 4,20 hektarów. Uprawiane odmiany winorośli to: Rondo, Johanniter, Bianca, Aurora, Sibera, Seyval Blanc, Hibernal, Muskat, Regent, Marechal Foch, Jutrzenka, Serena, Biona, Leon Millot, Cabernet Cortis. Trzecia z winnic znajduje się w Bączalu Dolnym. Jest własnością Pana Krzysztofa Rzońcy i nosi nazwę "Winnica nad Doliną". Czwarta - "Winnica Siepietnica" założona w 2010 roku ulokowana jest we wsi Siepietnica. Jej właścicielką jest Pani Katarzyna Korzeń.

Źródło: http://www.podkarpackiszlakwinnic.pl

Szlak architektury drewnianej

Szlak ten to jedno z największych przedsięwzięć znakowania szlaków w Polsce, w które włączyło się trzy województwa: małopolskie, podkarpackie i śląskie. Szlak architektury drewnianej liczy w całości 3037 km, z czego 9 tras o łącznej długości 1202 km przebiega przez teren województwa podkarpackiego. Na szlaku tym spotkamy cenne obiekty, wśród których ważne miejsce zajmują cerkwie i kościoły, ale także zespoły zabudowy małomiasteczkowej czy zdrojowej i muzea - skanseny. Obiekty te są wciąż widocznymi świadkami, wielokulturowej, wielowiekowej historii tego zakątka Polski. Przez teren Gminy Skołyszyn  przebiega trasa nr VIII jasielsko - dębicko - ropczycka, na której znalazły się drewniane kościoły w miejscowościach Sławęcin i Święcany. Do lat 70-tych XX wieku na terenie Gminy Skołyszyn stał także drewniany kościoł w Bączalu Dolnym. Obecnie znajduje się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

Źródło: http://www.podkarpackie.pl/szlak/start.php