„Czyste Powietrze” to kompleksowy program, którego celem jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Program skierowany jest do osób fizycznych będących właścicielami/współwłaścicielami:

• - budynków mieszkalnych jednorodzinnych,
• - wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Dotacja udzielana jest na prace realizowane w istniejącym budynku/lokalu mieszkalnym.

Przez budynek istniejący należy rozumieć budynek oddany do użytkowania na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, do którego organ właściwy nie wniósł sprzeciwu lub na podstawie prawomocnej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie wydanej przez właściwy organ.

Aktualnie obowiązujący Program Czyste Powietrze nie obejmuje budynków nowobudowanych.

Warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się Beneficjenta, że po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia w ramach Programu:                      

• - nie będzie zainstalowane oraz użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż 5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5,
• - wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia służące do celów  ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej (w tym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne) będą spełniać docelowe wymagania obowiązujących na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem, aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych.

Zakres przedsięwzięć objętych dofinansowaniem:

• - wymiana, zakup i montaż źródła ciepła,
• - instalacja centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
• - przyłączenie do sieci gazowej,
• - wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła,
• - mikroinstalacja fotowoltaiczna,
• - ocieplenie przegród budowlanych,
• - stolarka okienna i drzwiowa,
• - dokumentacja (audyt energetyczny, dokumentacja projektowa, ekspertyzy).

1. Wymiana źródła ciepła

W ramach Programu można dofinansować zakup i montaż jednego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu. Program wspiera wymianę starych, nieefektywnych kotłów na paliwo stałe na piece gazowe, pompy ciepła, itp. W ramach programu nie można uzyskać dofinansowania np. na wymianę starego kotła gazowego na gazowy nowszej generacji.

W przypadku gdy budynek/lokal mieszkalny jest podłączony do sieci dystrybucji gazu, w ramach Programu nie udziela się dofinansowania na zakup i montaż kotła na paliwo stałe w tym budynku/lokalu mieszkalnym.

Wymieniane źródło ciepła na paliwo stałe musi być trwale wyłączone
z użytku. Potwierdzeniem trwałego wyłączenia z użytku źródła ciepła na paliwo stałe jest imienny dokument zezłomowania/karta przekazania odpadu/formularz przyjęcia odpadów metali/zaświadczenie od kominiarza.

W ramach Programu kwalifikowane są koszty zakupu oraz montażu kotła, osprzętu, sterownika, armatury zabezpieczającej i regulującej, modernizacji komina,  zbiornika akumulacyjnego/buforowego, zbiornika cwu z osprzętem, zbiornika na gaz.

Istnieje możliwość wymiany źródła ciepła, jeżeli wnioskujący posiadania w budynku/lokalu mieszkalnym kocioł gazowy oraz piec na paliwo stałe.  Właściciel może wymienić piec na paliwo stałe pod warunkiem, że ilość pobieranego paliwa gazowego (średnia z ostatnich 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie, a w przypadku okresu krótszego średnia z całego okresu) w tym lokalu/budynku mieszkalnym nie może być wyższa niż 5 600 kWh/rok.

Od 1 stycznia 2022 r. nie można otrzymać dotacji na zakup kotła węglowego w programie „Czyste Powietrze”.

Kotły na węgiel są dofinansowane pod warunkiem:

• - złożenia wniosku o dofinansowanie obejmującego kocioł na węgiel do 31 grudnia 2021 r.,
• - zakupu kotła na węgiel do 31 grudnia 2021 r.,
• - wystawienia faktury za kocioł i montaż do 31 grudnia 2021 r.

2. Kotłownia gazowa

W przypadku budynków, które nie są przyłączone do sieci dystrybucji gazu można dofinansować:

• - wykonanie przyłącza gazowego i instalacji od przyłącza do kotła,
• - koszt opłaty przyłączeniowej oraz niezbędnej dokumentacji projektowej,
• - zakup/montaż kotła gazowego kondensacyjnego z osprzętem, sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą, modernizacją komina, zbiornikiem akumulacyjnym/buforowym, zbiornikiem cwu z osprzętem.

3. Modernizacja instalacji CO i CWU

Dofinansowanie do tej kategorii kosztów można uzyskać, jeżeli w budynku/lokalu mieszkalnym jest wymieniane źródło ciepła w ramach wniosku.

Kwalifikowane są przede wszystkim koszty zakupu oraz montażu grzejników, zaworów termostatycznych, kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła do ciepłej wody użytkowej.

4. Mikroinstalacja fotowoltaiczna

Dotacja udzielana jest do instalacji fotowoltaicznej o mocy od 2 do 10 kW. Dofinansowaniu nie podlega rozbudowa  istniejącej już instalacji.

Warunkiem uzyskania dotacji w ramach programu Czyste Powietrze jest likwidacja istniejącego źródła ciepła na paliwo stałe oraz zakupi montaż (w ramach tego samego wniosku o dofinansowanie) nowego źródła ciepła, którego wymagania techniczne zostały określone w Programie.

Jeśli nie planuje się wymiany istniejącego źródła ciepła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła, dotację na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej będzie można otrzymać w programie Mój Prąd (planowany nowy nabór 15 kwietnia 2022 roku).

5. Ocieplenie przegród budowlanych

Dofinansowanie do tej kategorii kosztów można uzyskać, jeżeli w budynku/lokalu mieszkalnym jest wymieniane źródło ciepła w ramach wniosku lub w budynku istnieje już kocioł spełniający wymogi Programu, np. kocioł gazowy, kocioł na paliwo stałe 5 klasy.

Kwalifikowany jest zakup/montaż materiałów budowlanych wykorzystywanych do ocieplenia: ścian  zewnętrznych, stropów pod nieogrzewanymi poddaszami, stropów nad pomieszczeniami nieogrzewanymi, płyt balkonowych, fundamentów, a także koszt zakupu i montażu materiałów budowlanych w celu przeprowadzenia niezbędnych prac towarzyszących: wymiana parapetów zewnętrznych i orynnowania.

Na przedsięwzięcia realizowane w budynkach, na budowę których
po 31 grudnia 2013 r.:

• - został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego,
• - zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,

nie udziela się dofinansowania na ocieplenie przegród budowlanych.

Minimalną grubość  izolacji kwalifikującą się do dofinansowania można sprawdzić na stronie: www.kalkulatorczystepowietrze.kape.gov.pl

6. Stolarka drzwiowa i okienna

Dofinansowanie do tej kategorii kosztów można uzyskać, jeżeli w budynku/lokalu mieszkalnym jest wymieniane źródło ciepła w ramach wniosku lub w budynku istnieje już kocioł spełniający wymogi Programu, np. kocioł gazowy, kocioł na paliwo stałe 5 klasy.

Kwalifikowane są okna oraz drzwi zewnętrzne w pomieszczeniach ogrzewanych. Drzwi wewnątrz budynku nie są kwalifikowane.

Na przedsięwzięcia realizowane w budynkach, na budowę których
po 31 grudnia 2013 r.:

• ü został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego,
• ü zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,

nie udziela się dofinansowania na wymianę stolarki okiennej i drzwiowej.

Rodzaje okien:

• - okna/drzwi balkonowe,
• - okna dachowe,
• - powierzchnie przezroczyste nieotwieralne wraz z systemami montażowymi.

Okna w systemie trzyszybowym, współczynnik przenikania ciepła U_w:

• - dla okien i drzwi balkonowych nie wyższy niż 0,9 W/m²K,
• - dla okien dachowych 1,1 W/m²K.

Rodzaje drzwi:

• - drzwi zewnętrzne,
• - drzwi/bramy garażowe.

Współczynnik przenikania ciepła U_w nie może być wyższy  niż 1,3 W/m²K.

Przydatne linki:
1. Strona internetowa Programu „Czyste Powietrze”: www. czystepowietrze.gov.pl/
2.  Portal Beneficjenta Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie: www.beneficjent.wfosigw.rzeszow.pl,
3. Dokumenty dot. Programu, wymagania techniczne urządzeń, regulaminy, instrukcje:  https://beneficjent.wfosigw.rzeszow.pl/wymagana-dokumentacja
3. Kalkulator dotacji: www.czystepowietrze.gov.pl/kalkulator-dotacji/
4. Kalkulator grubości izolacji: www.kalkulatorczystepowietrze.kape.gov.pl
5. Akademia Czystego Powietrza: https://czystepowietrze.gov.pl/akademia-czystego-powietrza/
6. Odpowiedzi na najczęściej zadane pytania: https://czystepowietrze.gov.pl/pytania-i-odpowiedzi/